Benedyktyńskie Opactwo Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tyńcu
Kościół św. Piotra i św. Pawła, Benedyktynów w Tyńcu – Benedyktyni sprowadzeni zostali do Polski, a konkretnie na Wawel w 1044 r. przez Kazimierza Odnowiciela.
W latach 70-tych XI wieku, konwent zakonny wydzielony został z kleru katedralnego. Król Bolesław Śmiały ufundował dla zakonu opactwo w Tyńcu, w skład którego wchodził klasztor i romańska świątynia. Po najeździe tatarskim kiedy to budowle zostały zniszczone – odbudowano je, przy okazji otaczając całe wzgórze basztami i murami.
Zanim kościół przyjął formę znaną nam dziś, był dwukrotnie przebudowywany, najpierw w stylu gotyckim, a w początkach XVII wieku przybrał barokową formę, która dotrwała do dnia dzisiejszego. Jednakże świątynia nie uchroniła się od zniszczeń: już w 1656 została spalona przez Szwedów, a kolejnych zniszczeń dokonali Rosjanie w czasie konfederacji barskiej.
Kasata zakonu benedyktynów z 1817r., zmusiła ich do opuszczenia Tyńca, kilkanaście lat później wielki pożar całkowicie strawił klasztor, który pozostając bez opieki popadał w coraz większą ruinę, tylko w prowizorycznie odbudowanym kościele pełniono funkcje kapłańskie dla mieszkańców parafii w Tyńcu. Benedyktyni powrócili w to miejsce w roku 1939, a już po II wojnie światowej odbudowali część zabudowań. W 1969 roku ich klasztor na powrót uzyskał tytuł opactwa.
Fasada tynieckiej świątyni jest dwuwieżowa, piękna w swej surowej postaci. Wnętrze kościoła kryje się pod kolebkowym sklepieniem, a prezbiterium ozdabia ołtarz z czarnego marmuru, którego autorem jest Franciszek Placidi.
[Ostatnia modyfikacja: 15.IV.2004]
Źródło:
– Adamczewski J., 1992, Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza Kraków, s. 131-132.